Είναι βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αμινοξέα, δευτερογενείς φυτικές ουσίες και άλλες οργανικές ενώσεις. Τα κύτταρα του οργανισμού χρειάζονται αυτές τις σημαντικές θρεπτικές ουσίες για μεγάλο αριθμό αντιδράσεων του μεταβολισμού, ώστε να είναι σε θέση να μας διατηρήσουν στη ζωή. Το σημαντικότερο έργο του μεταβολισμού είναι η παραγωγή της ίδιας της ενέργειάς μας.

Από τη στιγμή που ο άνθρωπος δεν είναι σε θέση να παράγει κυτταρικές θρεπτικές ουσίες σε επαρκείς ποσότητες, εξαρτάται από την πρόσληψή τους από την τροφή. Η ιδανική πρόσληψη από την τροφή σπανίως είναι εφικτή, διότι η περιεκτικότητά της σε βιταμίνες είναι υπερβολικά χαμηλή και εξαιτίας της τάσης του «γρήγορου φαγητού», η οποία έχει επιβληθεί στην καθημερινότητά μας λόγω της αλλαγής του τρόπου ζωής μας.

Γιατί οι κυτταρικές θρεπτικές ουσίες είναι τόσο σημαντικές;

Η έλλειψη κυτταρικών θρεπτικών ουσιών οδηγεί σε ανεπαρκή πρόσληψή τους από τα κύτταρα του οργανισμού, στα οποία και λαμβάνουν χώρα οι αντιδράσεις του μεταβολισμού. Μία ήπια έλλειψη μπορεί να μειώσει την ευεξία και τη ζωντάνια. Μία βαριά έλλειψη μπορεί ωστόσο σε βάθος χρόνου να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας. Οι κυτταρικές θρεπτικές ουσίες έχουν δύο βασικές λειτουργίες: τροφοδοτούν το κύτταρο με κυτταρική ενέργεια, για να μπορούν να εκτελούνται οι αντιδράσεις του μεταβολισμού και σταθεροποιούν όλους τους συνδετικούς ιστούς του σώματος, διεγείροντας και υποστηρίζοντας το σχηματισμό κολλαγόνου.

Βιταμίνες

Γνωρίζατε πως το σώμα σας δεν παράγει βιταμίνη C; Η βιταμίνη C κατευθύνει την παραγωγή κολλαγόνου μέσω του «λογισμικού» του κυτταρικού πυρήνα, φροντίζει για τη δικτύωση των μορίων κολλαγόνου και συμμετέχει στην διατήρηση της σταθερότητας του συνδετικού ιστού. Υπάρχουν όμως και άλλες βιταμίνες τις οποίες δεν μπορεί να παράγει ο οργανισμός. Για το λόγο αυτό συνιστάται η τακτική πρόσληψή τους με την τροφή και με συμπληρώματα διατροφής. Βιταμίνες βρίσκονται στα λαχανικά, στα φρούτα και σε άλλα τρόφιμα, είναι όμως ευαίσθητες στις περιβαλλοντικές συνθήκες. Το φως, ο αέρας και η θερμότητα τις καταστρέφουν, ενώ η παρατεταμένη αποθήκευση τροφίμων μειώνει την περιεκτικότητά τους σε αυτές.

Τα μέταλλα

Ονομάζονται επίσης ηλεκτρολύτες, ανόργανα άλατα ή μεταλλικά στοιχεία. Οι άνθρωποι, τα ζώα και τα φυτά δεν είναι γενικά σε θέση να παράγουν μεταλλικά στοιχεία, τα οποία αποτελούν κυτταρικές θρεπτικές ουσίες, απαραίτητες για πολλές λειτουργίες του οργανισμού. Είναι απολύτως απαραίτητες για όλα τα κύτταρα και τις λειτουργίες τους (ένζυμα, ορμόνες), συμμετέχουν στη σύνθεση των οστών και στη ρύθμιση των αποθεμάτων νερού στο σώμα μας. Τα μεταλλικά στοιχεία χωρίζονται στα επαρκούς ποσότητας στοιχεία και στα ιχνοστοιχεία. Τα επαρκούς ποσότητας στοιχεία όπως νάτριο, κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, χλώριο, φώσφορος και θείο ανευρίσκονται στο σώμα σε σχετικά μεγάλες ποσότητες, ενώ τα ιχνοστοιχεία, όπως ο σίδηρος, το ιώδιο και το σελήνιο μόνο σε μικρές ποσότητες. Συνολικά υπάρχουν πάνω από 20 ιχνοστοιχεία.

Τα αμινοξέα

Είναι τα βασικά δομικά υλικά όλων των λευκωμάτων (πρωτεϊνών). Είναι γνωστό πως αποτελούν τα δομικά στοιχεία όλων των κυττάρων, ενζύμων, ορμονών και ιστών, λειτουργούν ως μεταφορείς άλλων ουσιών και ως ουσίες άμυνας, πήξης και αναστολής. Γνωρίζατε όμως πως η λυσίνη μπορεί να αποτρέψει την εξάπλωση καρκινικών κυττάρων και πως η αργινίνη είναι απαραίτητη για τη δημιουργία παραγόντων χάλασης στα μυϊκά κύτταρα;

Οι δευτερογενείς φυτικές ουσίες (φυτοθρεπτικά)

Όπως τα καροτενοειδή, τα φλαβονοειδή (φλαβονοειδή του κίτρου, πυκνογενόλη) και οι πολυφαινόλες (EGCG) ονομάζονται επίσης φυτοχημικές ή βιοενεργές ουσίες. Στα φυτά, ενεργούν ως αμυντικές ουσίες, χρωστικές, ουσίες προσέλκυσης ή άμυνας από παράσιτα. Οι επιστήμονες πιστεύουν πως υπάρχουν έως και 30.000 επιμέρους ουσίες με διαφορετικό τρόπο δράσης. Η πλειονότητα αυτών των ουσιών δεν έχει ερευνηθεί ακόμη. Τα καροτενοειδή είναι ευρέως διαδεδομένες χρωστικές, οι οποίες συμμετέχουν στη χρώση των φυτών και των ζώων. Πολλά καροτενοειδή όπως η β-καροτίνη λειτουργούν ως προβιταμίνες, δηλ. ο οργανισμός μπορεί να τα μετατρέψει σε βιταμίνη Α. Η β-καροτίνη έχει την υψηλότερη αποτελεσματικότητα βιταμίνης Α. Στα φλαβονοειδή συγκαταλέγονται τα φλαβονοειδή του κίτρου και η πυκνογενόλη. Κατά κύριο λόγο δρουν ως αντιοξειδωτικά, προστατεύοντας τον οργανισμό από ελεύθερες ρίζες. Κατά τη διάρκεια ενός επιστημονικού πειράματος, ο Δρ. Rath και η ερευνητική του ομάδα απέδειξαν πως η EGCG πυκνογενόλη, η οποία ανευρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στο πράσινο τσάι, αναστέλλει την εξάπλωση του καρκίνου.

Άλλες οργανικές ενώσεις

Η ινοσιτόλη , το συνένζυμο Q10, η θειική χονδροϊτίνη , η Ν - ακετυλογλυκοζαμίνη και το α - λιπονικό οξύ είναι κυτταρικές θρεπτικές ουσίες , τις οποίες παράγει ο ίδιος ο οργανισμός . Σε ορισμένες ωστόσο καταστάσεις, η παραγωγή τους ενδέχεται να είναι ανεπαρκής.